
Kinderboekenambassadeur Rian Visser: “Ik praat met Marjolein en Meta, twee leerkrachten op een basisschool in Weesp over het opzetten van een boekenclub voor leerkrachten.”
Regelmatig zie ik berichten over kinderboeken van hen voorbijkomen op Instagram, op hun gezamenlijk account liefdevoorkinderliteratuur. Via Instagram vroeg Marjolein mij een tijdje terug of ik een berichtje wilde maken voor haar boekenclub voor leerkrachten, waarin ze mijn dichtbundel Alle wensen van de wereld behandelden. Ik maakte toen een video voor hen en was nu wel nieuwsgierig om meer over die boekenclub te horen.
Op LinkedIn geven Marjolein en Meta al wat informatie over de boekenclub voor leerkrachten. Ik vat het samen:
‘Sinds dit schooljaar hebben wij binnen ons schoolbestuur twee online boekenclubs. Leerkrachten van 22 scholen kunnen zich aanmelden. Vooraf lezen alle leerkrachten hetzelfde boek. We starten met een introductie en daarna gaan we in kleinere groepen uiteen om te praten over wat je met het boek kunt doen in de klas. Ook gebruiken we de vertel eens-aanpak van Aidan Chambers. Het bestuur stelt een budget beschikbaar om de boeken bij de lokale boekhandel te bestellen. We vragen de auteurs van de gekozen boeken om een kort stukje of quote voor de club te schrijven.’

Ik las jullie bericht over de boekenclub voor leerkrachten. Dat klinkt heel motiverend. Leuk dat ik jullie mag interviewen om er meer over te weten te komen. Volgens mij zijn jullie nog superjong.
Marjolein en Meta beginnen hard te lachen.
Marjolein: ‘Ik ben 31 jaar en werk al 8 jaar in het onderwijs.’
Meta: ‘Ik ben iets ouder en sta ongeveer 15 jaar voor de klas.’
Dan is de Pabo toch nog niet superlang geleden. Hebben jullie tijdens jullie studie veel kinderboeken gelezen?
Marjolein: ‘Niet echt. We kregen de opdracht om een lijst op te stellen van welke kinderboeken je zou kopen als je € 1000,- had. Dus ik ging in een boekwinkel zitten en koos wat uit. Dat was het eigenlijk.’
Meta: ‘Ik heb de versnelde Pabo gedaan en ook daar was weinig aandacht voor kinderboeken. Ik las wel graag.’

Marjolein: ‘Ik ben pas gaan lezen toen ik voor de klas stond. Ik kocht De brief voor de koning van Tonke Dragt tijdens de actie Geef een boek cadeau. Daarna ging ik meer kinderboeken lezen en merkte ik dat ik kinderen veel beter kon helpen.’
Meta: ‘Als je niet leest wat er nu verschijnt ga je uit van wat je vroeger zelf hebt gelezen. Dan kom je bijvoorbeeld uit bij Roald Dahl. Dat is nog steeds hartstikke leuk, maar er is zoveel nieuws, ook van Nederlandse bodem.’
Hoe zijn jullie de boekenclub begonnen?
Marjolein: ‘Vorig jaar werd er een webinar begrijpend lezen aangeboden binnen ons schoolbestuur. Op onze eigen school besloten we vooral in te zetten op leesplezier en leesmotivatie. Daaruit kwam het idee voort van een boekenclub voor leerkrachten.’
Meta: ‘Ik was deelnemer van één van de boekenclubs die Marjolein leidde. Er waren 15 deelnemers per club en we lazen boeken voor groep 5 t/m 8. Dit jaar zijn er zoveel aanmeldingen dat we een derde club kunnen oprichten en die ga ik leiden.’
Kun je iets zeggen over hoe jullie de boeken kiezen? Letten jullie er bijvoorbeeld op dat het boek aansluit bij een thema of zaakvakken?
Meta: ‘Marjolein liet aan het eind van elke bijeenkomst een paar boeken zien en daar werd het volgende boek uitgekozen. We letten er ook op dat er verschillende soorten boeken aan bod komen, zoals fictie, non-fictie en poëzie.’

Marjolein: ‘Ik vond het echt heel lastig om een voorselectie te maken. Ik dacht ook dat iedereen een bekend boek zoals Gozert van Pieter Koolwijk al zou kennen. Dat bleek niet het geval te zijn. Echt bizar! Kiezen is dus reuze moeilijk. Komend jaar wil ik meer vanuit een thema gaan werken, zoals inclusiviteit, om de keuze te beperken.’
Meta: ‘En volgend jaar komen er drie clubs: één voor groep 3-4, één voor groep 5-6 en één voor groep 7-8. We hebben nog geen groep voor kleuterleerkrachten, maar die vinden het vaak ook leuk om een boek voor een hogere leeftijd te lezen.’
Ik heb nog wat praktische vragen. Mogen de leerkrachten de boeken houden?
Marjolein: ‘Ja, ze mogen het boek houden om in te zetten in de klas. Of ze zetten hem in de schoolbieb.’
En zijn de bijeenkomsten overdag of ’s avonds?
Meta: ‘Overdag, dus het geldt gewoon als werktijd. Het komt er niet nog extra bij.’
Zes boeken is best weinig. Zijn leerkrachten ook buiten de boekenclub meer gaan lezen?
Marjolein: ‘Zeker! De boekenclub is een opstapje. Je merkt dat sommige leerkrachten echt aangaan hierdoor. Ze nemen boeken mee op vakantie en vragen ons om tips.’

Doen jullie nog meer aan leesbevordering? Ik zie veel boeken in de klas en er hangt een poster van De Grote Vriendelijke 100.
Meta: ‘Elke dag lezen we met de hele school het eerste half uur. En we hebben een Top-100-challenge. We hebben de poster van De Grote Vriendelijke 100, De favoriete kinderboeken allertijden wel een beetje aangepast. De YA-boeken hebben we eruit gehaald en vervangen door andere boeken.’
Dan heb ik nog een andere vraag. Kennen jullie de website lekkerlezen.nu?
Meta en Marjolein: ‘Uh … Uh … ’

Haha. Niet, dus. Ik vraag het omdat ik graag een tip zou krijgen hoe ik de site bekender zou kunnen maken bij leerkrachten.
Meta heeft de site al op het digibord geopend en ik vertel er wat over. ‘Ik ben deze site gestart om samen met andere Schoolschrijvers boekentips te kunnen delen. Wij lezen veel en gebruiken eigen boeken, maar ook boeken van andere schrijvers in de klas. We plaatsen alleen boeken waar we enthousiast over zijn. Je kunt selecteren op soort boek, thema en leeftijd. Welke prentenboeken zijn bijvoorbeeld geschikt voor de bovenbouw. De tips zijn kort: wat voor boek is het, voor wie is het geschikt, wat kun je ermee doen.’
Meta: ‘Dat is superhandig! Het is vaak heel lastig om boeken te zoeken bij zaakvakken of bepaalde thema’s. Bijvoorbeeld boeken over drugs.’
Marjolein: ‘Dit is echt heel bruikbaar.’
We praten nog even over hoe ik het bekender kunnen maken en hoe prettig het platform LinkedIn is om dit soort dingen te delen.
Tot slot laat ik een bubbel zien waarin iemand zit te lezen. Op de schil van de bubbel staan icons van social media apps.

Dan heb ik nog een laatste vraag. Wat zie je?
Marjolein: ‘Ik zie iemand die aan het lezen en luisteren is.’
Meta: ‘En ik zie ook afleiding: Snapchat, YouTube, Instagram. Ouders zeggen vaak tegen mij dat ik het in de klas makkelijk voor elkaar krijg om kinderen te laten lezen, maar dat het thuis niet lukt. Dan vraag ik wat zij zelf doen als ze op de bank zitten. Tja. Dan kijken ze op hun telefoon. Als de ouders niet lezen …’.
Marjolein: ‘Er zijn ouders die door de challenges in de klas ook aan het lezen geslagen zijn. Zo was er één ouder die Hasse Simonsdochter van Thea Beckman weer ging lezen, omdat haar dochter dit ook deed.’
Meta: ‘Je kunt op je telefoon ook boeken lezen of luisteren, maar papieren boeken zorgen er toch voor dat lezen meer zichtbaar is.’
Marjolein: ‘Voor onszelf zorgt social media natuurlijk ook voor afleiding. Schrijver Marcel van Driel liet een keer een foto zien van zijn achtergrondscherm op zijn telefoon. Daarop plaatste hij een afbeelding van het boek dat hij aan het lezen is. Steeds als hij zijn telefoon pakt, wordt hij eraan herinnerd dat hij ook kan gaan lezen.’
Wat een goed idee! Ik wil jullie bedanken voor het fijne gesprek!
Marjolein en Meta: ‘Graag gedaan!’